นกเขาชวา หรือ นกเขาเล็ก หรือ นกเขาแขก (ชื่อวิทยาศาสตร์: Geopelia striata – เป็นภาษาละติน หมายความว่า “รอยไถ” หรือ “ลาย” หมายความว่า “นกเขาที่มีลาย”) เป็นนกขนาดเล็กประเภทหนึ่ง ในสกุลนกพิราบและก็นกเขา (Columbidae)
นกเขาชวามีรูปร่างอย่างกับนกประเภทอื่นๆในสกุลเดียวกันนี้ทั่วๆไป มีขนปกคลุมตัวสีน้ำตาลหัวสีเทา หรือมีสีที่ศีรษะเป็นสีน้ำเงิน ข้างๆคอมีแถบสีดำสลับกับแถบขาวเป็นตาลายมขวาง ข้างหลังสีแก่มีขีดขวาง คล้ายกับลายของม้าลายในต่างชาติ อันเป็นต้นเหตุของชื่อสามัญในภาษาอังกฤษ (zebra dove) ด้านท้องสีจาง ใต้ลำตัวเป็นสีขาวมีขีดขวางเล็ก ขอบด้านหลังของขนหางสีขาว ขนาดเมื่อโตเต็มกำลังไม่เกิน 8-9 นิ้ว
นกเขาชวา มีความประพฤติถูกใจอาศัยอยู่ตามป่าโปร่ง ป่าละเมาะ ท้องทุ่ง แล้วก็รอบๆสำนักงานเพาะปลูก ถูกใจอยู่กันเป็นคู่หรือลำพังเพียงแต่ตัวเดียว แต่ว่ารังเกียจทำมาหากินอยู่เป็นฝูงใหญ่ มักร้องเสมอๆในช่วงเช้าและก็ตอนเย็น มีถิ่นกระจัดกระจายชนิดในภาคใต้ตอนล่างของเมืองไทย จนกระทั่งมาเลเซีย, อินโดนีเซีย และก็ประเทศฟิลิปปินส์
นกเพศผู้จะมีลักษณะทั่วๆไปใหญ่มากยิ่งกว่าตัวเมียนิดหน่อย หัวใหญ่ค่อนข้างจะยาว มีสีขาวที่หน้าผากสีขาวมากมายยาวถึงกึ่งกลางหัว ในตอนที่ตัวเมียหัวกลมเล็กรวมทั้งสีขาวที่ท่อนหัวจะไม่ยาวเท่า รวมทั้งมีเนื้อหาแตกต่างกันบางส่วน ยกตัวอย่างเช่น หางที่ตัวเมียจะชูแอ่นกว่าเพศผู้ แล้วก็เกล็ดที่ข้อเท้าจะละเอียดเล็กมากยิ่งกว่าเพศผู้
นกเขาชวาเป็นนกที่ไม่กลัวมนุษย์ ซ้ำยังมีเสียงร้องที่เพราะ ก็เลยได้รับความนิยมเป็นอย่างมากสำหรับในการเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยงสำหรับฟังเสียง กระทั่งเปลี่ยนเป็นวัฒนธรรมในแหลมมลายู โดยมั่นใจว่ามีมาจากเกาะชวา มีการจัดชิงชัยแข่งขัน การเพาะแพร่พันธุ์ จัดตั้งขึ้นเป็นสัมพันธ์หรือสัมพันธ์ต่างๆซึ่งในตัวที่มีเสียงร้องเพราะอาจมีราคาแพงถึงหลักล้านบาท ตลอดจนแตกกิ่งเปลี่ยนเป็นอาชีพอื่นๆต่อด้วย ตัวอย่างเช่น ประดิษฐ์กรงที่ใช้ในการขังนกขาย
นกเขาชวาในตอนนี้เปลี่ยนเป็นนกประจำถิ่นในพื้นที่ภาคกึ่งกลางของเมืองไทย จากการที่ถูกนำเข้ามาในฐานสัตว์เลี้ยง และไม่จัดว่าเป็นสัตว์ป่าสงวนหรือสัตว์ป่าคุ้มครองปกป้องแต่อย่างใด